MKC Recepten - Wat aten we zoal?

De afwas

Tips voor een snelle, effectieve edoch serviesvriendelijke afwas


Inhoud:

Algemene tips
Inspectie keuken: ‘risicoanalyse’
Bepaling tactiek: ‘the pros and cons of dish-washing’
Het voortraject: ‘ga nu koken’
Het eten: ‘mmm, lekker!’ en ‘de recycle-lepel’
Het afruimen
Het voorspoelen
Het afwasstadium: ‘de daadwerkelijke afwas’
Het drogen van de vaat: ‘hoe ervoor te zorgen, dat je ook droog wordt achter je oren’
De nazorg: ‘ï’ of ‘de puntjes op de i’

Algemene tips:
Een tip van een anonieme specialist met 17 jaar professionele afwas-ervaring: Zorg altijd, dat je volgens een vast systeem werkt en houd daarbij een constant tempo aan. Laat je niet van de wijs brengen door wat dan ook. Elke interruptie op dit gebied geeft de bacil groeimogelijkheden.

Stap 0: Inspectie keuken: ‘risicoanalyse’

  • Voor wie ga je koken: hoeveel mensen en hoeveel eten deze mensen?
  • Wat ga je koken?
  • Welk materiaal is er voorhanden: automatische messen, grote/kleine pannen, tafelkleed, pannenbordjes, platte/ diepe borden, vork/ mes/ lepel, opschep-apparatuur, sponsje/ afwasborstel, links-/ rechts-handig, droge/natte vaatdoeken, links/rechts op het aanrecht veel ruimte, indeling van de keukenkastjes (vraag naar de filosofie erachter, als je bij iemand anders afwast: bv. Waarom twee bakjes met lepels?)?

Stap 1: Bepaling tactiek: ‘the pros and cons of dish-washing’

  • Doe de inkopen aan de hand van de hoeveelheid te bereiden voedsel en het recept.
  • Bepaal je standpunt ten aanzien van het gebruik van huishoudelijke apparatuur en denk hierbij ook aan de gevolgen voor de afwas.
  • Gebruik zo grote pannen, dat er zoveel mogelijk in één pan past. Let hierbij wel op om niet te grote pannen te gebruiken, zodat het afwasoppervlak onnodig vergroot wordt.
  • Bepaal je keuze inzake het gebruik van platte/diepe borden. Denk hierbij ook aan het schoon houden van het eventueel te gebruiken tafelkleed.
  • Gebruiken we vork, mes èn lepel of beperken we de keus. Denk hierbij aan het feit, dat bv. een lepel vaak bij meerdere gangen te gebruiken valt.
  • Hoeveel opscheplepels hebben we eigenlijk nodig?
  • Standpuntbepaling ten opzichte van sponsje of afwasborstel: punten van aandacht hierbij zijn onder andere het plezier in het gebruik, hygiëne, bereiken van smalle onderdelen van het servies.
  • Zorg bij voorkeur voor meerdere, droge, schone droogdoeken.
  • Zetten we links of rechts weg tijdens het opruimen, het voorspoelen en de afwas? Denk hierbij aan de ruimte links of rechts, de indeling van de keukenkastjes voor het wegzetten na het afdrogen en vergeet niet, dat tijdens het voorspoelen de afwas ook van de ene naar de andere kant verhuist.
  • Denk erover na, nu er nog de tijd voor is, of je tijdens de afwas gaat naspoelen om het sop van de vaat te verwijderen. Zeker als de afwas wordt laten staan om uit zichzelf te drogen, is dit punt van groot belang.
  • Standpuntbepaling om tijdens de afwas van veelgebruikt naar minder gebruikt toe te werken of omgekeerd. Aandachtspunten hierbij zijn de bacillen, die tijdens de afwas worden opgedaan versus bacillen, die in de kast worden opgedaan.

Stap 2: Het voortraject: ‘ga nu koken’

  • Al tijdens het nuttigen van de maaltijd dient er rekening gehouden te worden met de afwas, sterker nog al tijdens het bereiden van de maaltijd dient hiermee rekening gehouden te worden. * Gebruik zo weinig mogelijk pannen en toch zo klein mogelijke pannen.
  • Gebruik niet meer pannen, dan dat je tot je beschikking hebt.
  • Zet zo weinig mogelijk pannen daadwerkelijk op tafel.
  • Geef zo weinig mogelijk opscheplepels: één is toch voldoende!

Stap 3: Het eten: ‘mmm, lekker!’ en ‘de recycle-lepel’

  • Zeg na drie happen: ‘Mmm, lekker!’. Doe dit altijd om irritaties te voorkomen door onevenwichtige oordelen over de genoten maaltijden.
  • Zeg het niet te vroeg, dat zou overdreven over kunnen komen.
  • Zeg het niet te laat: men zou kunnen gaan denken, dat je de maaltijd niet waardeert.
  • Zeg niet iets anders.
  • Recycle de lepel zo veel mogelijk: een lepel is te gebruiken als soeplepel, sauslepel, maaltijdlepel en als lepel voor het toetje.

Stap 4: Het afruimen:

  • Ruim de tafel af conform de gekozen tactiek voor het voorspoelen en afwassen. Let hier dus bij op, dat de was twee keer van aanrechthelft wisselt tijdens het schoonmaakproces.
  • Werk het grof vuil weg. Vraag de huisbewoner, of de restanten van de copieuze maaltijd gerecycled dienen te worden, of in de vuilnisbak geledigd mogen worden.
  • Wees hierbij secuur om zoveel mogelijk resten te verwijderen: dit voorkomt later een verstopt afvoerputje.
  • Stapel vieze borden niet, als er geen ruimtegebrek is: dit voorkomt het herhaaldelijk schoonmaken van de onderzijde van de borden.
  • Zet de glazen zo dicht mogelijk bij de spoelbak en de pannen zo ver mogelijk.
  • Laat ten slotte de huisbewoner de eettafel controleren op leegte.

Stap 5: Het voorspoelen:

  • Maak de spoelbak schoon.
  • Doe het eventueel aanwezige afvoerfilter in het putje.
  • Het spoelen met stromend water valt te prefereren boven het gebruik van stilstaand water in een bak.
  • Spoel hier de glazen eerst (die moeten er glimmend uit komen) en doe de vieze pannen als laatste om de eventueel gebruikte afwasborstel of spons zo weinig mogelijk vieze bacillen over te laten dragen.
  • Vergeet niet de onderkant van de eventueel gestapelde borden of nagerechtbakjes te behandelen.
  • Maak na het spoelen de afwasbak opnieuw schoon ter voorkoming van verstoppingen.

Stap 6: Het afwasstadium: ‘de daadwerkelijke afwas’

  • We beginnen met het toevoegen van het afwasmiddel aan het zo heet mogelijke water. Bij een kleine afwas gebruiken we weinig water met slechts een klein beetje afwasmiddel.
  • Om zo efficiënt mogelijk af te wassen is het derhalve belangrijk om de afwas op te sparen tot een zo groot mogelijke hoeveelheid.
  • Ben je linkshandig, schaf dan direct een linkshandige afwasborstel aan, borstel linksom en wrijf tegen de klok in de bacillen van de vaat. Gebruik hierbij natuurlijk linksdraaiend afwasmiddel. Doe dit consequent, omdat anders het glazuur van je servies kans op beschadiging heeft.
  • Als een tweede persoon droogt, zet dan voor het beginnen aan de afwas de keukenkastjes reeds open, zodat de droger de ruimte heeft om direct in te ruimen.
  • Was weer de glazen eerst af (die moeten er glimmend uit komen) en doe de vieze pannen als laatste om het sop en de eventueel gebruikte afwasborstel of spons zo weinig mogelijk vieze bacillen over te laten dragen. Werk dus van schone naar vuile items toe.
  • Spoel het sop eraf of niet volgens de gemaakte keuze bij stap 1.
  • Vergeet niet de onderkant van de eventueel gestapelde borden of nagerechtbakjes te behandelen.
  • Werk volgens de gekozen strategie van veelgebruikt naar minder gebruikt servies toe, of omgekeerd.
  • Geef elk mes, vork of lepel de aandacht, die ze verdienen.
  • Sta open voor kritiek van de droger.

Stap 7: Het drogen van de vaat: ‘hoe ervoor te zorgen, dat je ook droog wordt achter je oren’

  • Gooi het afwassopje nog niet weg: het kan nog gebruikt worden, als de droger het afwaswerk niet voldoende acht en als schoonmaakmiddel voor het aanrecht en het gasfornuis.
  • Als de keukenkastjes nog niet geopend waren, zet ze dan nu zeker open.
  • Wees kritisch op het door de afwasser geleverde werk: gooi zonder pardon niet voldoende geschoond servies terug in het sop.
  • Droog of laat drogen.
  • Gebruik op tijd een nieuwe, droge vaatdoek.
  • Ruim direct op of stapel zodanig, dat het geheel makkelijk en zonder brokken te vervoeren valt.
  • Pas bij parallel werken met een afwasser in overleg met deze persoon je tempo aan aan die persoon.
  • Begin ook hier bij de glazen. Poleer indien mogelijk.
  • Let weer op de volgorde: doe pannendeksels voor de pannen zelf en na de borden.
  • Geef ook hier weer elk mes, vork en lepel de aandacht, die ze verdienen.

Stap 8: De nazorg: ‘ï’ of ‘de puntjes op de i’

  • Doe wederom het eventueel aanwezige afvoerfilter in het putje.
  • Maak, pas nadat de droger zijn taak volledig volbracht heeft, het aanrecht schoon met het sop. Het sop zou immers nog gebruikt moeten kunnen worden voor een onvoldoende schoon geacht stuk servies.
  • Maak tenslotte ook het gasfornuis schoon. Doe dit na elke kook-actie: nu gaat het nog gemakkelijk.
  • Laat het sop wegstromen door het aangebrachte afvoerfilter.
  • Spoel de afvoerbak nog even na met schoon water, na het afvoerfilter geleegd te hebben in de vuilnisemmer.
  • Spoel naar believen het aanrecht en de kookplaat nog even na met schoon water.